Mammoetboom – Sequoiadendron giganteum

De mammoetboom is de boom met het grootste stamvolume ter wereld. Hij is een altijd groene naaldboom die behoort tot de cipressenfamilie (Cupressaceae), evenals de moerascipres en de levensboom (Thuja). Zijn oorsprong ligt in Californië, in een dunne strook van zo'n 300 km op de westelijke hellingen van het Sierra Nevadagebergte. Daar groeit de boom tot op 1400 tot 2440 meter hoogte. Veel regen of langdurige sneeuw(val) kan hij goed verdragen. Een echte bergbewoner dus. Zaden van de mammoetboom zijn voor het eerst in 1852 naar Europa gebracht (Schotland en 1853 Engeland). Sindsdien is de mammoetboom regelmatig geplant in Europese parken en op landgoederen, ook in Nederland. Toch heeft de boom met Europa ook een oudere geschiedenis: er zijn fossielen gevonden in bruinkoollagen, waaruit blijkt dat de boom al voorkwam voor de ijstijden.

Leeftijd
De leeftijd van de mammoetboom is respectabel: men schat dat de oudste nu levende bomen tussen de 2000 en 3000 jaar oud zijn.

Herkenning
De mammoetboom kan in zijn herkomstgebied 50-80 meter hoog worden. De stam begint breed van onderen, na enkele meters versmalt deze. De stamomtrek is bij de grootste bomen enorm: 24 tot 27 meter. Opmerkelijk is zijn dikke roodbruine schors (50-60 cm): deze is vezelig en voelt zacht aan. Je kunt deze induwen. Hierdoor is de boom bestand tegen extreme omstandigheden, zoals een bosbrand: de bast van de boom wordt niet snel door vuur bereikt.
De kroon is smal en kegelvormig.

Het is bijzonder dat deze reusachtige boom zulke kleine naalden en zaden heeft. De naalden zijn spits en staan in drie spiraalvormige rijen op de twijg (op de hoofdloten tot 12 mm lang, aan zijloten vaak slechts 6 tot 8 mm lang). Ook de bloemen zijn klein: de manlijke bloemen zijn gelig, eivormig; tot 1cm lang en staan met meerdere aan het eind van de loten van het laatste jaar. De vrouwelijke kegels zijn ei- tot tonvormig en blijven lang lederachtig groen. Ze zijn 7-8 cm lang en tot 4 cm dik. De kegelschubben dragen ruitvormige schilden met een ronde verdieping in het midden. Achter elk schild zitten 5 zaadjes, met elk 2 vleugeltjes. De mammoetboom bloeit in maart en april.

Waar te zien
(bron: monumentaltrees.com)

De dikste bomen staan op Landgoed Voorstonden (omtrek 8,30 m, 33 m hoog), in een particuliere tuin in Brummen (omtrek 8,20 m, 33,40 m hoog), Villa De Haer in Oldenzaal (omtrek 7,75 m, 32,80 m hoog), in het Ledeboerpark in Enschede (omtrek 7,42 m, 31,20 m hoog), in park Hartenstein in Oosterbeek (omtrek 7,35 m, 33,50 hoog), aan de Tongerseweg in Maastricht (omtrek 6,85 m, 36,60 m hoog).
De hoogste mammoetboom van Nederland staat bij kasteel Spelderholt te Beekbergen (omtrek 5,68 m, 43 m hoog).
De mooiste groepen met mammoetbomen staan op landgoed Rhederoord: het is een geweldige ervaring om temidden van zo'n groep reusachtige bomen te staan.